فيلم و عكس نامحرم
حضرت آيت الله العظمى سيد على خامنه اى «خامنه اى»
س 1183: نگاه كردن به تصوير زن نامحرم و بدون پوشش چه حكمى دارد؟ نگاه كردن به صورت زن در تلويزيون چه حكمى دارد؟ آيا بين زن مسلمان و غيرمسلمان و بين پخش آن بطور مستقيم و يا غير مستقيم تفاوتى وجود دارد؟
ج: نگاه كردن به تصوير زن نامحرم، حكم نگاه كردن به خود زن نامحرم را ندارد، بنابراين اگر نگاه از روى لذّت نبوده و خوف افتادن به گناه نباشد و تصوير هم متعلّق به زن مسلمانى كه بيننده آن را مىشناسد نباشد، اشكال ندارد و بنابر احتياط واجب نبايد به تصوير زن نامحرم كه بطور مستقيم از تلويزيون پخش مىشود، نگاه كرد ولى در پخش غيرمستقيم تلويزيونى اگر ريبة و خوف افتادن به گناه نباشد، نگاه كردن اشكال ندارد.
س 1184: مشاهده برنامههاى تلويزيونى كه از ماهواره دريافت مىشوند، چه حكمى دارد؟ اگر ساكنان استانهاى مجاور دولتهاى خليج فارس برنامههاى تلويزيونى آن دولتها را مشاهده كنند، حكم آن چيست؟
ج: از آنجا كه برنامههايى كه توسط ماهوارههاى غربى پخش مىشوند و همچنين برنامههاى تلويزيونى بيشتر دولتهاى مجاور، دربردارنده آموزش افكار گمراهكننده و تحريف حقايق و لهو و فساد هستند و غالبا مشاهده آنها باعث گمراهى و فساد و ارتكاب كارهاى حرام مىگردد، بنابر اين دريافت و ديدن آنها جايز نيست.
س 1185: آيا ديدن يا شنيدن برنامههاى طنز از راديو و تلويزيون اشكال دارد؟
ج: گوش دادن به برنامههاى طنز و نمايشهاى فكاهى و ديدن آنها اشكال ندارد مگر آن كه مستلزم اهانت به مؤمنى باشد.
س 1186: هنگام جشن عروسى چند عكس از من گرفته شد كه در آنها حجاب كامل نداشتم، اين عكسها در حال حاضر نزد دوستان و اقوام من هستند. آيا جمعآورى آنها بر من واجب است؟
ج: اگر وجود عكسها نزد ديگران مفسدهاى ندارد و يا برفرض ترتّب مفسده، شما در دادن عكسها به ديگران نقشى نداشتهايد يا جمعكردن آنها از ديگران براى شما مشقّت دارد، تكليفى در اين باره نداريد.
س 1187: آيا بوسيدن تصاوير امام «قدس سره» و شهدا براى ما زنان از اين جهت كه به ما نامحرم هستند، اشكال دارد؟
ج: به طور كلى تصوير شخص حكم خود او را ندارد. لذا بوسيدن تصوير به عنوان احترام و تبرك جستن و اظهار محبت در صورتى كه قصد ريبة و خوف افتادن به گناه نباشد، اشكال ندارد.
س 1188: آيا ديدن تصاوير زنان برهنه و نيمه برهنه در فيلمهاى سينمايى و غير آن، در صورتى كه آنان را نشناسيم، جايز است؟
ج: نگاهكردن به فيلمها و تصاوير، حكم نگاهكردن به اجنبى را ندارد و در صورتى كه از روى شهوت و ريبة نباشد و مفسدهاى هم بر آن مترتب نشود، شرعا اشكال ندارد ولى با توجه به اينكه ديدن تصوير برهنهاى كه شهوت برانگيز است، غالبا از روى شهوت بوده و به همين دليل مقدمه ارتكاب گناه مىباشد، بنابراين ديدن آنها حرام است.
س 1189: آيا جايز است زن در جشنهاى عروسى بدون اجازه شوهرش عكس بيندازد؟ و برفرض جواز، آيا مراعات حجاب كامل در آن واجب است؟
ج: اصل عكس گرفتن منوط به اجازه شوهر نيست ولى اگر احتمال بدهد كه اجنبى عكس او را ببيند و عدم رعايت حجاب كامل منجر به مفسدهاى شود، مراعات آن واجب است.
س 1190: آيا براى زنان، ديدن كشتى مردان جايز است؟
ج: اگر مشاهده آن باحضور در ميدان كشتى و بطور مستقيم باشد و يا آن را بطور زنده و مستقيم از تلويزيون ببينند و يا به قصد لذت و ريبة بوده و يا در آن خوف ارتكاب گناه و فساد وجود داشته باشد، جايز نيست و در غير اين صورت اشكال ندارد.
س 1191: اگر عروس در شب جشن عروسى روپوش روشن و نازكى برسرش بيندازد، آيا جايز است مرد اجنبى از او عكس بگيرد؟
ج: اگر مستلزم نگاه حرام به زن اجنبى باشد جايز نيست، وگرنه اشكال ندارد.
س 1192: گرفتن عكس زن غيرمحجّبه در بين محارمش چه حكمى دارد؟ اگر احتمال داده شود كه مرد اجنبى آن عكسها را هنگام ظاهر كردن ببيند، حكم آن چيست؟
ج: اگر عكاسى كه به او نگاه مىكند و عكس وى را مىگيرد، از محارم او باشد، عكس گرفتن از او اشكال ندارد و ظاهر كردن آن هم نزد عكاسى كه او را نمىشناسد اشكال ندارد.
س 1193: بعضى از جوانان به تصاوير مستهجن نگاه مىكنند و براى كار خود توجيهات ساختگى ارائه مىدهند، حكم آن چيست؟ و اگر ديدن اين تصاوير مقدارى از شهوت انسان را تسكين دهد و در جلوگيرى از ارتكاب حرام مؤثر باشد، چه حكمى دارد؟
ج: اگر نگاه كردن به آن تصاوير به قصد ريبة باشد و يا انسان بداند كه منجر به تحريك شهوت او مىشود و يا خوف ارتكاب گناه و مفسده باشد، در اينصورت نگاه كردن به آنها حرام است و اين كه بخاطر آن انسان به حرام ديگرى نمىافتد، مجوز ارتكاب فعلى كه شرعا حرام است، نمىباشد.
س 1194: حضور در جشنهايى كه موسيقى در آنها نواخته مىشود و افراد مبادرت به رقص مىكنند، براى فيلمبردارى چه حكمى دارد؟ فيلمبردارى مرد از مجالس مردان و زن از مجالس زنان چه حكمى دارد؟ ظاهر كردن فيلمهاى جشنهاى عروسى توسط مرد، چه آن خانواده را بشناسد و چه آن خانواده را نشناسد، داراى چه حكمى است؟ و همچنين ظاهر كردن آن توسط زن چه حكمى دارد؟ و آيا استفاده از موسيقى در آن فيلمها جايز است؟
ج: حضور در جشنهاى شادى و فيلمبردارى مردان از مجالس مردان و زنان از مجالس زنان در صورتى كه مستلزم گوش دادن به غنا يا موسيقى حرام و يا ارتكاب هر عمل حرام ديگرى نباشد، اشكال ندارد. ولى فيلمبردارى مردان از مجالس زنان يا زنان از مجالس مردان اگر مستلزم نظر كردن به ريبة يا مفاسد ديگرى باشد، جايز نيست و همچنين بكارگيرى موسيقى مطرب لهوى كه مناسب با مجالس لهو و گناه باشد در فيلمها نيز حرام است.
س 1195: با توجه به كيفيت فيلمها (خارجى يا داخلى) و موسيقى كه از تلويزيون جمهورى اسلامى پخش مىشود، ديدن و گوش دادن به آنها چه حكمى دارد؟
ج: اگر افراد شنونده و بيننده تشخيص دهند موسيقى كه از راديو و تلويزيون پخش مىشود از نوع موسيقى مطرب لهوى مناسب با مجالس لهو و گناه است و يا ديدن فيلمى كه از تلويزيون پخش مىشود، مفسده دارد، ديدن و شنيدنِ آنها براى آنان جايز نيست و مجرّد پخش از راديو و تلويزيون حجّت شرعى براى جواز محسوب نمىشود.
س 1196: تهيه و فروش تصاوير منسوب به پيامبر اكرم «صلى الله عليه و آله» و اميرالمومنين و امام حسين«عليهماالسلام» براى نصب آنها در مراكز دولتى چه حكمى دارد؟
ج: اين كار فىنفسه از نظر شرعى اشكال ندارد به شرط اينكه مشتمل بر امورى كه ازنظر عرف، اهانت و بىاحترامى محسوب مىشود نبوده و با شأن آن بزرگان منافات نداشته باشد.
س 1197: خواندن كتابها و اشعار مبتذل كه باعث تحريك شهوت مىشوند، چه حكمى دارد؟ ج: بايد از آنها اجتناب شود.
س 1198: تلويزيونها يا كانالهاى پخش مستقيم ماهوارهاى يك سلسله برنامههاى اجتماعى را به نمايش مىگذارند كه بيانگر مسائل اجتماعى جامعه غربى است و به ترويج افكار فاسدى از قبيل تشويق به اختلاط زن و مرد و ترويج روابط نامشروع مىپردازند، بطورى كه اين برنامهها بعضى از مؤمنين را نيز تحتتأثير قرار داده است. ديدن آنها براى كسى كه احتمال تأثيرپذيرى او مىرود، چه حكمى دارد؟ آيا اين حكم نسبت به كسى كه آن برنامهها را به قصد نقد و بيان نكات منفى آنها و نصيحت مردم به نديدن آنها، مىبيند، تفاوت دارد؟
ج: نگاه به اين برنامهها اگر از روى لذّت بوده و يا خوف تأثيرپذيرى و فساد، وجود داشته باشد، جايز نيست. ولى مشاهده به قصد نقد و آگاه كردن مردم از خطرات و نكات منفى آنها براى كسى كه اهليّت آن را دارد و مطمئن است كه از آن برنامهها تأثير نمىپذيرد و به فساد نمىافتد، اشكال ندارد، البته اگر مقرّراتى باشد بايد رعايت شود.
س 1199: آيا نگاه كردن به موى گوينده تلويزيون كه آرايش كرده و سر و سينهاش پوششى ندارد، جايز است؟
ج: مجرّد نگاه كردن چنانچه از روى لذّت نبوده و خوف ارتكاب حرام و فساد در آن نباشد و به صورت پخش مستقيم هم نباشد، اشكال ندارد.
س 1200: آيا ديدن فيلمهاى شهوتانگيز براى فرد متأهل جايز است؟
ج: اگر ديدن آنها به قصد تحريك شهوت باشد و يا موجب تحريك آن شود، جايز نيست.
س 1201: ديدن فيلمهايى كه راه صحيح نزديكى با زن باردار را آموزش مىدهند، براى مردان متأهل، با توجه به اينكه باعث به حرام افتادن آنان نمىشود، چه حكمى دارد؟
ج: ديدن اين فيلمها كه هميشه بانگاه شهوت برانگيز همراه است، جايز نيست.
س 1202: نظارت كارمندان وزارت ارشاد بر انواع فيلمها و مجلات و نشريات و نوارها براى تشخيص موارد مجاز آنها، با توجه اينكه نظارت، مستلزم مشاهده عينى و گوش دادن به آنهاست، چه حكمى دارد؟
ج: ديدن وگوش دادن به آنها توسط مأمورين نظارت، در مقام انجام وظيفه قانونى به مقدار ضرورت اشكال ندارد، ولى بايد از قصد لذت و ريبة احتراز كنند و واجب است افرادى كه براى نظارت و بررسى گمارده مىشوند از جهت فكرى و روحى زير نظر و راهنمايى مسئولين باشند.
س 1203: ديدن فيلمهاى ويدئويى كه گاهى تصاوير منحرف كنندهاى دارند، به قصد نظارت و حذف بخشهاى فاسد آنها براى ارائه به ديگران چه حكمى دارد؟
ج: ديدن اين فيلمها اگر به منظور اصلاح فيلم و حذف تصاوير فاسد و گمراهكننده آنها باشد اشكال ندارد بشرط اينكه كسى كه اقدام به اين كار مىكند مصون از افتادن به حرام باشد.
س 1204: آيا براى زن و شوهر ديدن فيلمهاى ويدئويى جنسى در خانه، جايز است؟ آيا براى فرد مبتلا به قطع نخاع ديدن اين فيلمها به قصد تحريك شهوت و تمكّن از نزديكى با همسرش، جايز است؟
ج: برانگيختن شهوت توسط فيلمهاى ويدئويى جنسى جايز نيست.
س 1205: مشاهده پنهانى فيلمها وتصاويرى كه طبق قانون دولت اسلامى ممنوع هستند، اگر مفسدهاى نداشته باشند، چه حكمى دارد؟ حكم آنها نسبت به زن و شوهرهاى جوان چيست؟
ج: با فرض ممنوع بودن، اشكال دارد.
س 1206: مشاهده فيلمهايى كه گاهى در بردارنده اهانت به مقدسات جمهورى اسلامى و مقام معظم رهبرى هستند، چه حكمى دارد؟
ج: واجب است از آنها اجتناب شود.
س 1207: ديدن فيلمهاى ايرانى كه بعد از انقلاب توليد شدهاند و در آنها زنان با حجاب ناقص ظاهر مىشوند و گاهى بدآموزيهايى نيز دارند، چه حكمى دارد؟
ج: اصل مشاهده اين فيلمها اگر به قصد لذت و ريبة نباشد و موجب وقوع در مفسده هم نگردد، فىنفسه اشكال ندارد ولى فيلمسازان بايد از تهيه و توليد فيلمهايى كه با تعاليم ارزشمند اسلامى منافات دارد، خوددارى كنند.
س 1208: توزيع و عرضه فيلمهايى كه مورد تأييد وزارت ارشاد هستند، چه حكمى دارد؟ همچنين توزيع نوارهاى موسيقى كه مورد تأييد وزارت ارشاد هستند، در دانشگاهها چه حكمى دارد؟
ج: اگر فيلمها يا نوارها به نظر مكلّف عرفا مشتمل برغنا يا موسيقى مطرب و لهوى مناسبِ با مجالس لهو و گناه باشد، توزيع و عرضه آنها و همچنين ديدن و گوش دادن به آنها براى او جايز نيست و مجرّد تأييد بعضى از ادارات مربوطه تا زمانى كه نظر مكلّف در تشخيص موضوع با نظر تأييدكنندگان مخالف است، دليل شرعى براى جواز محسوب نمىشود.
س 1209: خريد و فروش و نگهدارى مجلاّت لباسهاى زنانه كه عكس زنان اجنبى در آنها وجود دارد و براى انتخاب لباس بكار مىروند، چه حكمى دارد؟
ج: مجرّد وجود عكسهاى زنان اجنبى در اين مجلاّت مانع جواز خريد و فروش و بهرهبردارى از آنها براى انتخاب لباس نيست مگر آن كه عكسها، به گونهاى باشد كه موجب مفسده شود.
س 1210: آيا خريد و فروش دوربين فيلمبردارى جايز است؟
ج: خريد و فروش دوربين فيلمبردارى تا زمانى كه به قصد استفاده در امور حرام نباشد، اشكال ندارد.
س 1211: خريد و فروش و اجاره فيلمهاى ويدئويى مبتذل و همچنين ويدئو چه حكمى دارد؟
ج: اگر فيلمها در بردارنده تصاوير زنندهاى كه شهوت را تحريك كرده و موجب انحراف و فساد مىشوند و يا مشتمل بر غنا و موسيقى مطرب و لهوى و مناسب با مجالس لهو و گناه باشند، توليد و خريد و فروش و اجاره فيلمها و همچنين اجاره ويدئو براى استفاده از آن در اين امور، جايز نيست.
س 1212: آياگوشدادنبه اخبار و برنامههاى علمى و فرهنگى راديوهاى خارجى جايز است؟
ج: در صورتى كه موجب انحراف و فساد نشود، جايز است.